Yapılan açıklamalarda daha önce belirsizliği olan enflasyon muhasebesi artık kesin olarak gerçekleşecek. Yani Türkiye tarihinde ikinci kez enflasyon muhasebesi uygulamaya hazırlanacak.
Enflasyon muhasebesi nedeniyle 2023 yıl sonu finansalları kapsamında 10 hafta ek süre verildi.
Enflasyon muhasebesi nedeniyle 2024 birinci çeyrek finansalları kapsamında 6 hafta ek süre verildi.
Yapılan açıklamalarda daha önce belirsizliği olan enflasyon muhasebesi artık kesin olarak gerçekleşecek. Yani Türkiye tarihinde ikinci kez enflasyon muhasebesi uygulamaya hazırlanacak.
Borsada yılın son çeyreği ile birlikte şirketler mali tablolarında önemli değişikliklere yol açabilecek bir döneme girdiler. Türkiye’de enflasyon muhasebesinin şartları aslında 2021 yılında oluşmuştu. Ancak o dönem enflasyon muhasebesinin uygulanmasını 2023 yıl sonuna ertelemişti. Geldiğimiz noktada Ankara kulislerinde enflasyon muhasebesine yönelik çalışmalar yapıldığı, bu sefer bir ertelemeye gidilmeyeceği konuşuluyor. Enflasyonun yüksek olduğu dönemlerde paranın satın alma gücündeki değişimler nedeniyle bilançoların parasal olmayan kalemleri gerçek değerlerini yansıtmazlar. Duran varlıklar, stoklar gibi kalemler elde edilme değerleriyle bilançoya girerler ve sonraki dönemlerde de o değerle bilançoda yer alırlar. Ancak yüksek enflasyon nedeniyle bu kalemlerin rayiç değeri artmıştır ve bilançodaki değer gerçeği yansıtmaz. Bu da bilançoların şirketlerin gerçek durumunu göstermemesine yol açar. Enflasyon muhasebesi ile bu kalemler gerçek değerlerine getirilerek şirketin durumunun daha sağlıklı şekilde görülmesi sağlanır. Enflasyon muhasebesinde düzeltmeye tabi tutulacak parasal olmayan kıymetler ağırlıklı olarak bilançonun duran varlıklar ve öz sermaye kalemlerinde bulunuyor. Bunların dışında stoklar kalemi de enflasyon düzeltmesinden etkilenecek önemli kalemler arasında. En baştan şunu belirtmekte fayda var: Enflasyon düzeltmesi sonucunda ortaya çıkacak kâr ve zarar rakamları kâğıt üzerinde kalacak. Enflasyon uzun yıllardır birikmiş etkilerinin görüleceği 31 Aralık 2023 bilançosunda enflasyon düzeltmesi nedeniyle ortaya çıkacak kâr ya da zarar Vergi Usul Kanunu’na tabi olmayacak. Yani ortaya çıkan kardan vergi alınmayabilir. Zarar ise geçmiş yıl zararı olarak görülmeyebilir. Aktiflerini daha çok öz sermaye ile finanse eden yani öz sermayesi yüksek şirketler enflasyon düzeltmesinden zarar yazacak. Tam tersi aktiflerini borç ile finanse eden yani öz sermayesi düşük şirketler ise enflasyon muhasebesinden kazanç sağlayacak. Bilançolarında parasal olmayan varlıkları yükümlülüklerinden fazla olan şirketlerin enflasyon muhasebesi düzeltmesi sonrası, mali tablolarında parasal kazanç elde etmelerinin beklendiğini belirtiyor. Enflasyon muhasebesi uygulanmadan pozitif / negatif değerlendirmek zor fakat beklentiler perakende şirketlerinin bu durumdan olumlu etkilenebileceği yönünde. Ayrıca parasal olmayan kıymetler açısından bakarsak, eğer parasal olmayan aktif varlığınız daha düşükse, enflasyon düzeltmesi hem aktif hem de pasifte yapıldığı için sizin giderlerinizi artırıyor.
Yukarıda belirttiğim gibi bence tam anlamıyla finansallar gelmeden bu belirsizlikler bitmeyecektir. Fakat araştırmalarımız kapsamında bankacılık tarafını bir kenara bırakırsak gıda perakende ve giyim perakende sektörü olumlu etkilenebilir.
Notlar;
-Mali sektörler özellikle takip ettiğimiz sektör olan bankacılık tarafında enflasyon muhasebesi uygulanmayacak.
-Fonksiyonel para birimi TL olmayan şirketler, enflasyon düzeltmesi dışında kalacak.
Fonksiyonel Para Birimi TL Olmayan Şirketler
ARENA
BRSAN
BRYAT
DOCO
DOKTA
ENKAI
EREGL
HTTBT
HUBER
INGRM
ISDMR
KARTE
KLMSN
KOPOL
KORDS
PARSN
PENTA
PETKM
PGSUS
SEKUR
TATEN
TAVHL
THYAO
Sonuç
Ø Duran varlıklarının özkaynaklara oranı yüksek olan şirketlerin, duran varlıkları ve öz sermayelerindeki enflasyon düzeltmesinden olumlu etkileneceğini düşünüyoruz.
Ø Aktiflerini borç ile finanse eden şirketlerin enflasyon muhasebesinden olumlu etkilenmesi beklenebilir.
Duran varlıklarının özkaynaklara oranı yüksek olan şirketlerin, duran varlıkları ve öz sermayelerindeki enflasyon düzeltmesinden olumlu etkileneceğini düşünüyoruz.
*Mali sektör ve yabancı para cinsinden finansal tutan şirketler dikkate alınmamalıdır.
BİST100
Pay
Duran Varlıklar
Özkaynak
DV/Özkaynak
AGHOL
134.030.701.000
24.436.197.000
548,49%
BIOEN
2.958.208.005
575.921.524
513,65%
SAHOL
682.554.828.000
139.294.243.000
490,01%
KCHOL
828.189.000.000
214.138.000.000
386,75%
AKFYE
16.286.807.000
4.678.707.000
348,10%
VESTL
46.905.520.000
13.915.576.000
337,07%
PGSUS
115.126.718.546
35.480.133.002
324,48%
ZOREN
63.385.797.000
21.157.907.000
299,58%
IZMDC
9.551.195.773
3.413.975.082
279,77%
AEFES
106.076.994.000
38.144.593.000
278,09%
TAVHL
105.092.807.000
38.825.680.000
270,68%
SASA
75.416.488.000
29.054.563.000
259,57%
MGROS
20.688.652.000
8.019.573.000
257,98%
KONTR
4.818.533.760
1.934.491.236
249,09%
TTKOM
75.231.323.000
32.453.546.000
231,81%
SOKM
10.951.563.277
5.012.634.537
218,48%
SMRTG
2.647.382.848
1.278.534.340
207,06%
THYAO
696.107.000.000
343.276.000.000
202,78%
ULKER
16.774.736.000
8.896.407.000
188,56%
ARCLK
58.614.192.000
32.940.363.000
177,94%
IPEKE
5.856.962.000
3.339.101.000
175,41%
KARSN
4.006.480.000
2.319.802.000
172,71%
TCELL
69.958.311.000
40.973.399.000
170,74%
OTKAR
4.201.962.000
2.481.169.000
169,35%
GUBRF
11.971.290.260
7.085.120.853
168,96%
FROTO
66.264.369.000
40.506.560.000
163,59%
BIMAS
47.765.393.000
29.804.484.000
160,26%
HEKTS
5.758.217.015
3.620.572.361
159,04%
KORDS
18.084.794.031
11.550.565.187
156,57%
ENJSA
49.662.817.000
32.046.733.000
154,97%
ENERY
15.680.262.473
10.949.420.395
143,21%
ISCTR
340.148.074.331
249.672.449.506
136,24%
CCOLA
45.727.250.000
33.837.262.000
135,14%
PETKM
29.035.015.000
21.533.202.000
134,84%
AHGAZ
16.330.391.453
12.243.431.821
133,38%
SISE
122.907.938.000
93.967.108.000
130,80%
TATEN
2.923.522.422
2.238.105.454
130,62%
AKSEN
29.281.092.947
23.373.023.981
125,28%
SKBNK
11.846.363.000
9.842.826.000
120,36%
TKFEN
13.722.509.000
11.729.071.000
117,00%
ISGYO
21.208.138.226
18.824.074.454
112,66%
ODAS
8.633.523.366
7.674.994.068
112,49%
BRSAN
23.673.319.000
21.061.286.000
112,40%
ECILC
20.682.540.000
18.561.736.000
111,43%
ALARK
24.221.263.080
23.421.478.244
103,41%
BRYAT
24.334.397.167
24.080.529.146
101,05%
ASELS
49.112.709.000
49.024.724.000
100,18%
AKSA
6.864.561.000
6.933.382.000
99,01%
ISDMR
71.116.432.000
73.779.666.000
96,39%
EREGL
155.941.506.000
161.817.534.000
96,37%
KRDMD
7.676.143.064
8.005.897.416
95,88%
ECZYT
8.741.426.073
9.219.221.878
94,82%
BOBET
2.178.400.314
2.304.894.374
94,51%
GWIND
2.265.726.494
2.420.294.547
93,61%
CIMSA
7.720.227.000
8.310.583.000
92,90%
EUREN
2.339.715.723
2.577.675.518
90,77%
BERA
7.540.780.572
8.529.450.898
88,41%
ALBRK
10.609.952.000
12.149.393.000
87,33%
YEOTK
624.842.334
744.712.055
83,90%
KCAER
3.458.587.455
4.123.129.836
83,88%
ASGYO
6.380.406.816
7.758.560.739
82,24%
IZENR
3.555.942.984
4.430.544.632
80,26%
AKCNS
6.574.237.578
8.437.673.833
77,92%
CANTE
6.144.718.013
7.920.943.366
77,58%
YYLGD
2.762.938.161
3.635.279.784
76,00%
TUPRS
54.433.334.000
71.853.782.000
75,76%
KOZAA
5.824.096.000
7.727.531.000
75,37%
YKBNK
119.453.617.000
162.232.676.000
73,63%
ENKAI
128.000.470.000
175.705.501.000
72,85%
BUCIM
3.265.673.414
4.738.762.448
68,91%
QUAGR
2.828.344.953
4.369.087.958
64,74%
CWENE
2.645.447.179
4.094.998.956
64,60%
VAKBN
99.957.899.000
155.047.428.000
64,47%
KONYA
497.591.332
783.523.186
63,51%
HALKB
78.266.907.000
123.977.674.000
63,13%
EGEEN
1.506.748.473
2.395.512.571
62,90%
DOAS
15.667.237.000
25.511.377.000
61,41%
KLSER
2.966.491.020
4.930.540.230
60,17%
MIATK
607.288.488
1.065.314.119
57,01%
OYAKC
7.204.288.402
12.827.954.279
56,16%
TUKAS
1.744.850.148
3.125.469.575
55,83%
MAVI
2.567.161.000
4.768.915.000
53,83%
GARAN
112.692.524.000
215.395.578.000
52,32%
TTRAK
3.613.044.353
7.757.455.846
46,58%
GESAN
1.929.986.000
4.154.610.000
46,45%
DOHOL
13.542.981.000
30.879.901.000
43,86%
TSKB
8.153.046.000
19.197.129.000
42,47%
ALFAS
700.147.785
1.808.453.128
38,72%
TOASO
7.966.242.000
21.230.537.000
37,52%
KOZAL
5.079.346.000
14.080.719.000
36,07%
AKBNK
63.388.251.000
190.038.816.000
33,36%
KMPUR
656.642.660
1.976.214.399
33,23%
BIENY
1.762.415.800
5.683.320.314
31,01%
EUPWR
1.072.163.000
3.549.398.000
30,21%
ASTOR
2.274.555.100
7.649.441.833
29,73%
EKGYO
5.723.676.000
22.218.578.000
25,76%
SDTTR
93.095.357
858.478.064
10,84%
PENTA
195.729.660
2.244.629.291
8,72%
ISMEN
752.478.000
13.443.271.000
5,60%
Aktiflerini borç ile finanse eden şirketlerin enflasyon muhasebesinden olumlu etkilenmesi beklenebilir.
*Mali sektör ve yabancı para cinsinden finansal tutan şirketler dikkate alınmamalıdır.
BİST100
Pay
Finansal Borç / Aktif
BIOEN
74,31
YYLGD
68,81
HEKTS
66,28
IZMDC
63,81
PGSUS
60,05
ULKER
59,45
SASA
56,62
AKFYE
56,36
OTKAR
56,24
TCELL
55,94
ZOREN
53,14
TTKOM
52,04
PETKM
48,99
TATEN
45,91
KARSN
44,22
KMPUR
43,98
ARCLK
40,13
THYAO
39,37
FROTO
38,74
QUAGR
37,96
TAVHL
36,70
SISE
34,63
KORDS
34,27
CCOLA
33,57
VESTL
31,03
ENJSA
30,91
SMRTG
30,46
EGEEN
30,41
KCAER
30,23
GUBRF
28,35
KONTR
28,16
AGHOL
27,85
ISMEN
27,79
AEFES
26,80
YEOTK
26,40
EUREN
25,38
AKSA
24,32
MAVI
24,01
AKSEN
23,84
CIMSA
23,39
DOHOL
22,77
KCHOL
22,46
TKFEN
22,44
KLSER
22,39
EREGL
21,45
BRSAN
21,40
GWIND
20,55
SOKM
20,19
BIMAS
19,30
ISDMR
19,05
BOBET
18,63
MGROS
17,32
ISGYO
17,28
BIENY
17,17
ASELS
16,57
TTRAK
15,39
TUKAS
15,25
DOAS
14,63
TOASO
14,43
KONYA
13,60
TUPRS
13,28
CWENE
13,22
MIATK
12,77
AKCNS
12,20
KRDMD
11,33
ECILC
11,16
ALARK
10,43
SAHOL
10,09
IZENR
8,82
GESAN
8,74
ALFAS
8,52
EUPWR
8,16
EKGYO
7,91
BERA
7,60
OYAKC
5,66
BUCIM
5,51
ASTOR
5,05
AHGAZ
2,76
ENERY
2,49
KOZAL
2,38
KOZAA
2,19
IPEKE
2,16
ODAS
2,12
ENKAI
1,45
PENTA
1,44
CANTE
1,37
SDTTR
0,22
ASGYO
0,18
Kaynak İnfo Yatırım
SANAYİ HABER AJANSI
SAVUNMA GAZETESİ